Salah BİRSEL (1919-1999)
1919 yılında Bandırma’da doğdu. Orta öğrenimini İzmir Erkek Lisesi’nde,
yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nde
tamamladı. Salâh Birsel’in 1947 yılında çıkan ilk kitabı olan Dünya İşleri,
Orhan Veli ve arkadaşlarının Garip yıllarındaki deneylerine uzak kalmayan bir
şairden haber verir. Şairanelikten kaçınma özelliği, ince yergi eğilimleri ve
yalın söylenmiş dizelerle yansıtma çabasından gelen bir sadeliktir bu.
Özellikle Hacivat’ın Karısı’nda sözcüklerle şaka eder gibi rahatlayınca,
yergiciliği de iyice ortaya çıkar. Öfkesini dişlerinin arasına sıkıştırarak
bakarken vuracağı yeri arıyor gibidir. Geçmişle hesaplaşırken de tavrını
bırakmaz. Kendine özgüyü kişileştirme amacına çok bağlı olduğu için, yaman bir
simgeci olarak tanınmış ve aynı zamanda sözcük üreticisi olmuştur.
Toplum işlerini geçmiş dönemlerin kişi ve kavramlarını kullanarak çağrışım
yoluyla vermeye çalışırken duyarlılığını gizleyemediği de olur.Haydar Haydar’da
topladığı şiirlerde de görebiliriz bunu. Özellikle Yunus Emre, Ölüyoruz Siz
Güzelleşin, Kumrular Gibi Paralar’da, nükteden çok çelişkileri aramış, bu
durum, bir yanında birikmiş olan hüzünlerin, acıların ortaya çıkmasına yol
açmıştır. Salâh Birsel’in şiirimize, yeni bir estetik kazandırma uğraşında
gösterdiği çabaların değerinin yanı sıra, kendine özgü mizah öğeleriyle
yarattığı şiirin yeri ve önemi de yadsınamaz. 1999 yılında öldü.
ESERLERİ
Şiir:
Dünya İşleri (1941), Hacivatın Karısı (1955), Ases (1960), Kikirikhane (1961), Haydar Haydar (1962), Köçekçeler (1980), Bütün Şiirleri (1986)
Dünya İşleri (1941), Hacivatın Karısı (1955), Ases (1960), Kikirikhane (1961), Haydar Haydar (1962), Köçekçeler (1980), Bütün Şiirleri (1986)
Roman:
Dört Köşeli Üçgen (1961)
Dört Köşeli Üçgen (1961)
İnceleme / Araştırma:
Şiirin İlkeleri (1952), Rüştü Onur (1956), Sen Beni Sev (1957), Fransız Resminde İzlenimcilik (1967), Goethe (1972), Seyirci Sahneye Çıkıyor (1989)
Şiirin İlkeleri (1952), Rüştü Onur (1956), Sen Beni Sev (1957), Fransız Resminde İzlenimcilik (1967), Goethe (1972), Seyirci Sahneye Çıkıyor (1989)
Deneme:
Kendimle Konuşmalar (1972), Seyirci Sahneye Çıkıyor (1975), Kurutulmuş Felsefe Bahçesi (1979), Paf ve Puf (1981), Halley Kimi Kurtarır (1981), Amerikalı Tolstoy (1982), Bir Zavallı Sarı At (1985), Yapıştırma Bıyık (1985), Şişedeki Zenci (1986), Asansör (1987), Kediler (1988), Hafiyeler Önde Gider (1991), Nezleli Karga (1991), Yalnızlığın Fırınlanmış Kokusu (1992), Tarih / Salâh Bey Tarihi: Kahveler Kitabı (1976), Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu (1976), Boğaziçi Şıngır Mıngır (1980), Sergüzeşt-i Nono Bey (1982), İstanbul – Paris (1983), Günlük (1955), Kuşlar Örtünmek (1976), Hacivat Günlüğü (1982), Yaşlılık Günlüğü (1986), Aynalar Günlüğü (1988), Bay Sessizlik (1990), Gece Yarısı Mektupları (1991)
Kendimle Konuşmalar (1972), Seyirci Sahneye Çıkıyor (1975), Kurutulmuş Felsefe Bahçesi (1979), Paf ve Puf (1981), Halley Kimi Kurtarır (1981), Amerikalı Tolstoy (1982), Bir Zavallı Sarı At (1985), Yapıştırma Bıyık (1985), Şişedeki Zenci (1986), Asansör (1987), Kediler (1988), Hafiyeler Önde Gider (1991), Nezleli Karga (1991), Yalnızlığın Fırınlanmış Kokusu (1992), Tarih / Salâh Bey Tarihi: Kahveler Kitabı (1976), Ah Beyoğlu Vah Beyoğlu (1976), Boğaziçi Şıngır Mıngır (1980), Sergüzeşt-i Nono Bey (1982), İstanbul – Paris (1983), Günlük (1955), Kuşlar Örtünmek (1976), Hacivat Günlüğü (1982), Yaşlılık Günlüğü (1986), Aynalar Günlüğü (1988), Bay Sessizlik (1990), Gece Yarısı Mektupları (1991)
Birsel’in J. Janet (Hizmetçiler), M. Jacob (Genç Bir Şaire Öğütler), M.
Duras (Bütün Gün Ağaçlarda) gibi bir çok yazardan yaptığı çevirileri de
bulunmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder